خطرات از جنبه نوع و ماهیت به 10 دسته خطرات فیزیکی، ارگونومیکی، آتش سوزی، شیمیایی، الکتریکی، مکانیکی، بیولوژیکی، روحی، بهداشتی و زیست محیطی تقسیم میشوند که در این مطلب برای هرکدام از خطرات مثالهایی را مطرح کرده و آسیبهای احتمالی هریک را مطرح میکنیم. اکثر موارد هم در محیط کار و هم در محیط پیرامون و محل زندگی مان وجود دارند.
| نوع | خطرات احتمالي | آسيب‌ها يا زيانهاي احتمالي | پيشنهادات و اقدامات كنترلي |
| فيزيكي | 1ـ سقوط از ارتفاع و يا سطوح ناهمتراز (گودالها و چاله‌ها)
2ـ‌برخورد با اشياء ثابت و يا متحرک (سنگين يا سبك) 3ـ گير كردن بين اشياء و قطعات 4ـ تماس با اشياء تيز و برنده 5ـ سقوط اشياء 6ـ گرما و تماس با حررات بالا مانند تماس با سطوح داغ و سرما 7ـ تماس با اشعه‌ها (اشعه جوشكاري و يا ماوراء بنفش و…) 8ـ سرو صدا 9ـ پرتاب پليسه و قطعات ريز (پرتاب پليسه به چشم و غيره) 10ـ ریزش آوار، لیز خوردن روی سطوح لغزنده |
1ـ مرگ، شکستگی و كوفتگي
2ـ پيچ خوردگي دست و پا 3ـ قطع عضو (براي مثال گيركردن انگشت و قطع آن) 4ـ‌جراحت يا خراشيدگي 5ـ ضربه به سر و صورت 6ـ زخم‌هاي باز و… 7ـ‌برق‌زدگی و التهاب چشم 8ـ كاهش شنوايي موقت و يا دائمي 9ـ کوری، آسیب قرنیه 10ـ مرگ، شکستگی و … |
ـ باید آموزشهای تخصصی لازم برای کارهایی نظیر کار در ارتفاع، باربرداری با جرثقیل، کار با سنگ فرز، جوشکاری، برشکاری و… توسط واحد HSE بگذرانید. رعایت مسائل ایمنی کار در ارتفاع، استفاده از کمربند ایمنی، طناب نجات. عدم فعالیت بر روی داربستی که توسط واحد HSE تایید نشده و دارای برچسب ناایمن قرمز است. کار کردن در ارتفاع روی بشکه و نردبان ممنوع است. رعایت مسائل ایمنی مربوط به گودبرداری و کانالها، تهیه راه دسترسی ایمن و سالم نظیر نردبان یا شیب مناسب، نپریدن از روی کانال، کشیدن نوار خطر دور تا دور محل حفاری شده. ـ توجه و رعايت علائم ايمني و بهداشتي كارگاه، از پرتاب نمودن اشیا و ابزار به سمت یکدیگر خصوصاً پرتاب به سمت بالا جداً خودداری نمایید. ـ حفظ و رعايت نظم و نظافت كارگاهي ـ توجه به بارهاي معلق در حال حمل توسط جرثقيل و عدم عبور از زير بارهاي معلق الزامي است. ـ استفاده الزامي از تمامي تجهيزات حفاظت فردي موجود و مورد نياز كار(كفش، کلاه، دستکش ايمنی و …) ـ از جابجايي هر گونه مواد بدون مجوز خودداري كنيد. ـ قبل از تعمیر، روغن‌کاری، نظافت و هرگونه فعالیتی روی دستگاهها، ابتدا دستگاه را خاموش و قفل نموده، سپس برچسب هشدار “در حال تعمیر” روی آن قرار دهید.از روشهاي ايمني كار پيروي كرده و كار را به صورت ايمن انجام دهيد. |
| ارگونوميكي | 1ـ زياد ايستادن روي پاها
2ـ انجام حركات تكراري 3ـ صرف نيروي زياد يا زور زدن 4ـ حمل و نقل و جابجايي دستي بار به شيوه نامناسب |
|
1ـ حركات نرمشي و شل كردن عضلات را در فواصل زماني نيم ساعت يك بار انجام دهيد. 2ـ از روشهاي كار ايمن خصوصاً در مورد بلند كردن و حمل دستي بار پيروي نماييد. 3ـ هنگام بلند كردن بار پاهاي خود را در اطراف بار قرار داده و از پاها به عنوان تكيه‌گاهي براي بلند كردن بار استفاده نمائيد تا سنگيني بار بر روي پاها افتاده و بر روي كمر و پشت فشار وارد نشود. 4ـ همواره و در صورت لزوم از وسايل مكانيكي براي حمل و بلند كردن بارهاي سنگين استفاده نماييد. |
| آتش سوزي | 1ـ وجود مواد قابل اشتعال و انفجار از قبيل رنگ‌ها، حلال‌ها و روغن‌های معدنی و … |
|
1ـ سیگار کشیدن و برافروختن هرگونه آتش در كارگاه مخصوصاً مجاورت انبار و محل نگهداري مواد قابل اشتعال ممنوع است. فقط در محلهای تعیین شده مجاز به کشیدن سیگار می‌باشید. 2ـ‌نحوه استفاده از كپسول‌هاي آتش‌نشاني را ياد گرفته و از محل نصب آنها مطلع باشيد. 3ـ کلیه سیلندرهای تحت فشار به خصوص کپسولهای اکسیژن موجود در محیط کار باید بصورت ایستاده و ایمن مهار گردند و جهت جابجایی از گاری مخصوص استفاده شود. همچنین شیر باز و بست آن سالم باشد. رعایت ایمنی کار با دستگاه های هوابرش و استفاده از Flash back در تمامی شیلنگهای هوا برش الزامی است. |
| شيميايی | 1ـ استنشاق گازها و بخارات شيميايي و ذرات معلق
2ـ تماس پوستي با مواد شيميايي 3ـ عدم وجود برگه اطلاعات ايمني مواد |
|
1ـ براي حمل و جابجايي مواد و متريال شيميايي خطرناك از لوازم و ابزارهاي مناسب استفاده نمائيد. 2ـ از حمل و جابجايي هر گونه مواد و متريال بدون كسب مجوز و هماهنگي خودداري نمائيد. 3ـ هنگام جابجايي يا استفاده از موادشيميايي به برگه اطلاعات ایمنی مواد “SDSs “(MSDS) مربوطه توجه نماييد. |
| الكتريكي | 1ـ خطوط برق فشار قوي و ضعيف حامل جريان برق
2ـ ماشين‌های الكتريكي و ساير منابع برق‌دار |
شوك الكتريكي، سوختگی، فيبريلاسيون قلبی و یا مرگ | 1ـ سيستم اتصال به زمين دستگاهها و ماشين‌آلات الكتريكي همراه را فعال نگه داريد. 2ـ قبل از اقدام به تعمير هر وسيله برقي حتماً بررسي لازم در خصوص قطع بودن جريان برق انجام شود. به قطع بودن کلید برق دستگاه اکتفا نکنید. 3ـ باید بدانيم قطع و وصل كردن جريان برق وظيفه واحد برق می‌باشد. 4ـ عدم دستکاری تابلوهای برق. فقط مسئول واحد برق می‌تواند روی تابلو برق کار کند. 5ـ استفاده از دوشاخه و کابلهای سیار صنعتی و سالم بدون زدگی |
| مکانیکی | خطرات ماشین‌آلات:
1ـ تصادف وسائط نقليه سبك و سنگين 2ـ‌تركيدگي لاستيك وسائط نقليه و واژگوني وسايل |
|
1ـ بررسي و حصول اطمينان از وضعيت ايمني وسائط نقليه قبل از استفاده. 2ـ رعايت قانون حداكثر سرعت مجاز در كارگاه. 3ـ عدم سوار شدن به ماشين‌آلات كارگاهي مانند پمپ بتن، ليفتراك، رکاب لودر و نیز قسمت بار وسائطی مثل وانت 4ـ داشتن گواهینامه فنی و سلامت ماشین 5ـ داشتن گواهینامه جهت راننده و ویژه اپراتور دستگاه 6ـ بستن کمربند ایمنی حین رانندگی 7ـ رعایت فاصله طولی و عرضی افراد با ماشین‌آلات و ماشین‌آلات با سایر وسائط و افراد پیاده (در شعاع کاری ماشین‌آلات نظیر بیل مکانیکی، لودر، جرثقیل، لیفتراک، GTV و … خصوصا در نقاط کور رانندگان قرار نگیرید و همواره مراقب تردد آنها باشید.) 8ـ‌ورود وسایل نقلیه شخصی به داخل کارخانه ممنوع است 9ـ عملیات تعمیر و نگه‌داری خودروها باید بیرون از کارخانه انجام گیرد. |
| بيولوژيكی | 1ـ گزش توسط پشه‌هاي ناقل بيماري يا زنبور 2ـ گزيدگي توسط مار، عقرب و … 3ـ تماس با مواد آلوده به ويروس و باكتري |
|
1ـ هنگام جابجايي مواد به اطراف آن توجه نماييد تا مورد حمله ناگهاني مار و . . . قرار نگيريد. 2ـ از دستكاري و آزار دادن كلني هاي زنبور ها و يا ساير حشرات و حيوانات خودداري نمائيد. 3ـ حضور هر نوع حيوانات، حشرات و جوندگان موذي را سريعاً به واحد HSE گزارش دهيد. 4ـ براي از بين بردن پشه‌هاي ناقل ويروس دنگه از اسپری‌هاي حشره‌كش استفاده نماييد. |
| روحی | 1ـ نزاع و دعوا بين كارگران 2ـ فشارهاي كاري و روحي 3ـ دزدي | ضربديدگي كلي ناشي از ضربه زدن به همديگر، شوك واسترس عصبي | 1ـ از دعوا و درگيري و يا شوخي فيزيكي با همكاران خود خودداري نمائيد. 2ـ همواره و در همه حال احترام متقابل مابين همكاران خود را حفظ نمائيد. 3ـ در ساعات شب حتي الامكان از محل اقامت خود خارج نشويد و از مسيرهاي تاريك عبور ننماييد. |
| بهداشت | 1ـ آلودگی محیط کار
2ـ آلودگي محيط زندگي |
به وجود آمدن انواع بيماريهاي مسري | 1ـ رعایت نظم و ضبط و ربط محیط کار، جمع‌آوری زباله و ضایعات مربوطه 2ـ‌استحمام افراد بعد از كار، شستن دست و صورت قبل از صرف غذا، رعايت نظافت و تميزي محل زندگی |
| زيست‌محيطی | 1ـ آغشته کردن خاک به مواد شیمیایی
2ـ نشتي روغن و گازوئيل 3ـ عدم تنظيم و معاينه فني وسايل نقليه موتوري 4ـ ريخته شدن پساب و زباله بر روي خاك |
آلودگي‌هاي زيست محيطی
(آلودگي هوا، خاك و آب) |
1ـ حفظ و مراقبت از محیط زیست (آغشته نکردن خاک به مواد نفتی، گازوئیلی و روغنی) 2ـ استفاده از داكت وال براي ژنراتورها و مخازن سوخت 3ـ تنظيم موتور وسايل نقليه موتوری 4ـ ساخت سپتيك‌های غيرجذبي و تخليه به موقع آن |
| شرایط اضطراری | انفجار، زلزله، سيل، رعد و برق، طوفان و … | محبوس شدن زير آوار و مرگ | اطلاع‌رساني به ديگران و حضور در محل تجمع ايمن كه در سايت مشخص شده است. |